เมื่อวันที่ ๑๐ มีนาคม ๒๕๕๔ ฉัน พร้อมด้วยทีมงานนักวิจัยที่เป็นอาจารย์จากมหาวิทยาลัยราชภัฏพระนครศรีอยุธยา และนักวิจัยที่เป็นชาวบ้านจากบ้านสาไร ตำบลท่าช้าง อำเภอนครหลวง จังหวัดพระนครศรีอยุธยา ได้เดินทางไปเรียนรู้แนวทางในการพัฒนาการบริหารจัดการโฮมสเตย์บ้านจำรุง อำเภอแกลง จังหวัดระยอง
ที่นี่เราได้รับการต้อนรับอย่างอบอุ่น จากชาวบ้านจำรุง นำโดยนายชาติชาย เหลืองเจริญ นายกสภาองค์ชุมชน
สิ่งที่เราได้เรียนรู้จากบ้านจำรุง
การเริ่มต้นของการพัฒนาบ้านจำรุง เกิดจากคำถามที่ว่า ทำอย่างไรให้คนฐานล่างแข็งแรงได้ กำหนดชะตาชีวิตของตนเองได้ ในที่สุดก็นำไปสู่การน้อมนำปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงมาสู่การปฏิบัติ ภายใต้ความเชื่อที่ว่า สิ่งที่พระเจ้าอยู่หัวตรัสเป็นความจริง จะนำไปสู่ความมั่นคงทางเศรษฐกิจที่พอเพียงของคนบ้านจำรุง มั่นคง ที่ไม่ได้แปลว่ารวย
การเดินทางสู่ความมั่นคงของคนบ้านจำรุง เริ่มต้นด้วยการฟื้นฟูทรัพยากร คน ดิน น้ำ ป่า อย่างบูรณาการ โดยใช้โฮมสเตย์เป็นเครื่องมือในการขับเคลื่อน
คุณชาติชาย นำเสนอกระบวนการที่ใช้ในบ้านจำรุงคือ
๑. ต้องตั้งใจ
๒. ต้องลองทำ
๓. ต้องเรียนรู้
๔. ต้องหาข้อมูล โดยสอบถามจากนักท่องเที่ยว
๕. ต้องประชาสัมพันธ์ และรู้จักที่จะเชื่อมโยงเครือข่าย
โฮมสเตย์แต่ละแห่งต้องมีบุคลิกของตัวเอง ต้องถามตัวเองว่า เรามีอะไรที่จะนำมาขาย บางครั้งการไม่มีจุดขายนั่นแหละคือจุดขาย
ทุกวันนี้บ้านจำรุงกลายเป็นแหล่งเรียนรู้ที่มีชีวิต เป็นมหาวิทยาลัยบ้านนอก ที่ผลิตบัณฑิตที่มีคุณภาพสูงสุด นำไปสู่การพัฒนาที่ยั่งยืน